Brand, bloed, sirenes, paniek!!! We zitten er met zijn allen niet op te wachten, maar er kan in je directe omgeving natuurlijk altijd iets vervelends gebeuren. Net als bij andere organisaties, hebben we binnen Esdégé-Reigersdaal Bedrijfshulpverleners (kortgezegd BHV’ers) die zijn opgeleid om te ondersteunen bij calamiteiten tijdens het werk. Het is al een aantal jaren geleden dat een cliënt op een dagbestedingslocatie in Den Helder opmerkte: ‘Maar waarom zouden wij niet zo’n opleiding doen? Wij zijn hier toch ook de hele dag aan het werk?' En zo is het natuurlijk ook. Dus werd een BHV-cursus op maat gemaakt.
Cursus op maat
Op maat omdat het niet voor iedereen haalbaar is om te stampen uit een boek – inmiddels e-learning overigens. Op maat omdat een hele dag luisteren naar iemand veel van je vraagt. Op maat omdat niet iedereen alle benodigde stof tot zich kan nemen. Acteurs van theatergroep Eenhoorn gingen begin dit jaar de uitdaging aan. Ze vonden dat ze wel wat vaardigheden op dit gebied konden gebruiken. Ze kregen les in twee onderdelen: brand en EHBO. De trainingen werden verzorgd door Rob van Amerongen van onze eigen afdeling Arbo en gezondheid. Hij werd bijgestaan door Interflame in Heerhugowaard, het bedrijf dat ook de cursussen voor medewerkers verzorgt. De stof werd verdeeld over twee weken. Per onderdeel twee ochtenden theorie en een ochtend praktijk. Aan de bak! Inge van Velzen (18) en Selina Rootlieb (23) vertellen hoe ze het ervaren hebben.
Vingercondoom
Met een hagelnieuw kladblok stapt Inge het lokaal binnen. De spanning is van haar gezicht af te lezen. Inge: “Ik denk dat ik het een leuke, leerzame, maar pittige cursus ga vinden. Je moet best veel onthouden en doen. Daarom heb ik een opschrijfboekje mee zodat het misschien iets makkelijker wordt. Mijn familie zei al: ‘als we iets hebben, een wond ofzo, dan kunnen we straks Inge vragen’.” Op het puntje van haar stoel luistert ze de opeenvolgende uren aandachtig naar de stof en gaat ze met haar medecursisten in gesprek over allerlei situaties. De AED komt in beeld. “O, yes”, flapt Inge eruit. “Slachtoffer, ik ga je even op tafel leggen”, meldt Inge de oefenpop.
In de loop van de ochtend is ze erg benieuwd of ze al beoordeeld is. “Maar als ik zie hoe leuk dit is, dan denk ik wel dat ik het ga halen”, stelt ze zichzelf gerust. Die stickers plakken van die AED blijkt een hele toer. Moet ie nou links, rechts, boven, onder? “Ik heb echt zo ontzettend veel geleerd”, vertelt Inge achteraf. “Niet alleen voor hier, maar ook thuis voel ik me meer secure. Ik denk dat ik meer blijf opletten in mijn omgeving voortaan. En we hebben ook wel gelachen, hoor! Gingen we ineens kijken naar een vingercondoom. Dat was wel hilarisch! En met dat reanimeren had ik helemaal een striem op m’n hand. Dat is best zwaar. Wat een power heb je daarvoor nodig!”
Ik heb de kracht niet
Voor Selina Rootlieb (23) liggen de uitdagingen op een ander vlak. Ze zit in een rolstoel en verwacht dat ze een aantal dingen wellicht niet zelf kan doen. “Voor reanimeren heb ik de kracht niet”, zegt ze kordaat. Ze verbaast zichzelf. Want hup, hup, daar gaat ze op haar knieën op de grond en ze gaat. “Oké, ik kan het misschien niet heel lang volhouden, maar nu weet ik dat ik vervolgens wel anderen kan helpen met hoe zij verder moeten gaan. Zo, nu m’n eigen ademhaling weer onder controle zien te krijgen”, hijgt Selina stralend. “Ik word hier bewuster van dingen” meldt ze achteraf. “Ik kijk nu ook vaker of de vluchtroutes bij Eenhoorn vrij zijn. Ik zou iedereen deze cursus aanraden. Ook al kun je niet alles zelf oplossen, je kunt mensen wel helpen door je kennis.”
Adrenaline tegen benauwdheid
Ook tijdens de brandoefeningen was de verwondering over haar eigen mogelijkheden van Selina’s gezicht te lezen. “Die vlam in de pan! Dat ik dat zelf kon, zeg. Ik ben blij dat ik het gedaan heb. Doordat ik de brandoefeningen best wel spannend vond had ik veel adrenaline in mijn lijf. Ik denk dat die adrenaline ervoor heeft gezorgd dat ik ondanks mijn astma niet echt benauwd werd van de rook. Na de oefeningen heb ik wel een pufje genomen.
Ik ben door deze oefeningen ook alerter op het voorkomen van zaken. Dat je laptop in de fik kan vliegen als hij heet wordt op de bank bijvoorbeeld. Wist ik niet. Of een scootmobiel die binnen drie minuten totaal afgefikt is als hij op de gang kortsluiting krijgt in de lader. Mijn fysiotherapeut heb ik de deurprocedure (een brandoefening die je bij BHV leert om te kijken of je veilig een ruimte in kunt, red.) meteen even geleerd.”
Actie, ontruimen, wegwezen
Inge ervaarde de brandoefeningen als een grootse belevenis: “Die meneer Hans die dat deed was echt geweldig. Ik ben weerbaarder geworden. En wow, wat zag dat er cool uit die brand die de trainer in scene zette in die container. Of ik ook zo zou reageren op een brand in huis? Nee, dat niet. Dan zou ik meteen aan de slag gaan. Actie ondernemen. Ontruimen. 112 bellen en alle spullen achter me laten die ik daar heb. Wegwezen. Zo hé, het lijkt wel of er adrenaline door me heen stroomt.”
Rob
Rob van Amerongen heeft de training al aan verschillende groepen gegeven. “Voor wie nu denkt dat iedereen zomaar ‘even’ een BHV-diploma kan halen: dat is niet het geval. Daar waar de een alles goed kan volgen en leren, is het voor de ander meer een beleving. En alles wat er tussenin zit. Ook niet alle cliënten krijgen een diploma. In het algemeen krijgt men een bewijs van deelname. Het gaat er met name om, dat men bewust raakt van wat er kan gebeuren en hoe men kan helpen bij een incident.Zo was er een cliënt die drie weken na de cursus bij een incident betrokken raakte. Hij heeft het slachtoffer in de stabiele zijligging gelegd en 112 gebeld. De hulpdiensten waren snel ter plekke. De cliënt kreeg complimenten over hoe hij het gedaan had. Daar word ik nou blij van!”
Hans
Hans Weder, eigenaar van Interflame in Heerhugowaard: “We werken al ruim 20 jaar samen met Esdégé-Reigersdaal en ik heb het nog steeds hartstikke naar mijn zin. We begonnen met BHV-cursussen voor medewerkers en toen daar een aantal jaren geleden cliënten bij kwamen, werd het enthousiasme alleen maar groter. De herkenning, een knuffel, super veel waardering en grote interesse: dat is echt goud. Cliënten zijn vaak veel directer, durven eerder ‘domme’ vragen te stellen. Vragen die natuurlijk nooit dom zijn, maar medewerkers houden zich door die gedachte wellicht meer in. Toen Esdégé-Reigersdaal met de vraag kwam om cliënten ook een cursus aan te bieden, stond ik daar meteen voor de volle 100% achter. Het werpt ook echt zijn vruchten af. Ze steken er echt iets van op. De een natuurlijk meer dan de ander, maar er blijft altijd iets hangen. Als ik merk dat het niet lukt bij iemand, gaan we spelenderwijs naar de oplossing. Uiteindelijk komen we er samen wel. Datzelfde geldt voor de brandoefeningen die we doen. Pas als de cursisten hier op locatie zijn en we aan de slag gaan, bepaal ik precies wat we gaan doen. Dat is helemaal afhankelijk van hoe de groep is samengesteld. Weet je dat ik ooit een beroepskeuzetest heb gedaan omdat ik niet wist wat ik wilde worden? Ha, daar kwam dus ook uit dat ik iets moest gaan doen als op de ambulance werken of bejaardenverzorger. En zie hier. Ik kom in de buurt.”
